Biografija: književnik Laza Lazarević

Biografija: književnik Laza Lazarević.

Lazar - Laza K. Lazarević (Šabac, 13. maj 1851 — Beograd, 10. januar 1891) je bio srpski književnik i lekar. Po njemu je dobila ime Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti Dr Laza Lazarević u Beogradu i u Padinskoj Skeli.

Laza Lazarević (1851-1890), spada u najznačajnije predstavnike srpske realističke pripovetke. Pošto je na Vslikoj školi u Beogradu završio studije prava, upisuje u Berlinu studije medicine i završava ih 1879. godine. Studije medicine podstaknute su njegovim interesovanjem za prirodne nauke, darvinizam i pozitivizam: prevodio je prirodnonaučne tekstove sa nemačkog i ruskog jezika. Ova interesovanja, studije u Berlinu ali i neke lične osobine učinili su da Lazarević u svom radu, kao lekar i pisac, bude ozbiljan, sabran i metodičan. Svoj život je posvetio lekarskom radu i kao lekar uživao je veliki ugled. Lekarski poziv se nije sveo samo na lekarsku praksu u bolnici: objavio je nekliko desetina stručnih radova iz medicine.

Književnim radom Lazarević je počeo da se bavi još kao student u Berlinu objavivši 1879. godine pripovetku Zvona s crkve u N. (kasnije promenjen naslov u Prvi put s ocem na jutrenje), koja je predstavila autora kao vrsnog pripovedača. Potom slede pripovetke Školska ikona (1880), U dobri čas hajduci (1880), Na bunaru (1881), Verter (1881), Sve će to narod pozlatiti (1882), koje su objavljene u knjizi Šest pripovedaka (1886). Posle toga Lazarević je za života objavio Vetar (1889) i On zna sve (1889) i posle njegove smrti objavljena je pripovetka Švabica (1898) za koju se smatra da je jedna od prvih napisanih pripovedaka Laze Lazarevića. U rukopisu je ostalo osam nedovršenih pripovedaka. Broj objavljenih pripovedaka i ritam objavljivanja pokazuju dve stvari: prvo, Lazarević je književni rad podredio lekarskom pozivu; drugo, kao pisac je radio pažljivo i strpljivo, pa sve njegove objavljene pripovetke predstavljaju uzore kompozicije, stila i jezika.

Lazarevićevo poreklo, život i porodična situacija ostavili su snažan pečat na njegovo književno stvaranje. Odrastao je i formirao se kao ličnost u patrijarhalnoj trgovačkoj porodici. Rano je ostao bez oca i porodicu je održavala i decu podizala energična i autoritativna majka. Pisac je bio emotivno vezan i jako privržen porodici - majci i sestrama. Takva porodična situacija i odnosi u porodici osećaju se u Lazarevićevim pripovetkama - porodična zadruga, porodica i majka imaju istaknuto mesto u njegovoj prozi, a Švabica, Verter i Vetar su najizrazitiji primeri. Lazarević sa podjednakom pažnjom slika seosku i palanačku sredinu, sa simpatijama slika seosku porodičnu zadrugu, sa toplinom opisuje porodicu u gradskom ambijentu, ume da izrekne oštru kritiku društva (nemar prema invalidima), prvi uvodi intelektualca kao junaka novije srpske pripovetke. On obrađuje snažne teme, krupne događaje. Bira neznatne događaje, jezgrovito predočava pejzaže, slika poetičnu atmosferu, neguje finu psihološku analizu. Uvek je na strani dobra i svetlosti; optimizam je njegov stav prema životu i svetu. Optimizam potiče iz ličnoga života (uspeo je u životu, porodici, službi, lekarskom radu, u društvu), iz podneblja (pitoma ravnica vedrih i humoru sklonih ljudi) i prirode ličnosti (pažljiv, odmeren, uravnotežen i razborit).

Kao pripovedač, Laza Lazarević je ispoljio sve osobine dobroga pisca. Njegove su pripovetke pažljivo i skladno oblikovane: kompozicija je čvrsta, izbor građe je pažljiv i funkcionalan, radnja je jedinstvena, fabula dobro vođena. Začetnik je psihološke pripovetke u našoj književnosti: negovao je psihologiju kao umetničku sadržinu i umetničko sredstvo; opisi psiholoških stanja su precizni, jezgroviti, dramatični i napeti. Poznavalac jezika i majstor stila, Lazarević je stekao ugled najboljeg stiliste svoga vremena. Njegove su pripovetke umetnički najdoteranije u celokupnoj prozi srpskog realizma.

Izvor:Opusteno.rs

biografija književnik laza lazarević

Preporučujemo:

Laza Lazarević i realizam u književnostiŽivot i književni rad Laze Lazarevića Srpska realistička pripovetka imala je u Lazi Lazareviću svog značajnog pisca, a patrijarhalni građanski i seoski moral svog poklonika i zaštitnika. Imućna trgovačka porodica u Šapcu, u kojoj se rodio 1851, dala je Lazareviću ...

Biografija: Stefan LazarevićBiografija: knez i despot Stefan Lazarević Despot Stefan Lazarević spada u red najistaknutijih ličnosti političkog i književnog života srednjovekovne Srbije. Kao ratnik i vitez prošao je mnoga ratišta od Angore do Rovina; kao knez i despot Srbije (1389-1427)...

Biografija: glumica Mina LazarevićMina Lazarević rođena je 1975. godine u Beogradu. Prve obaveze imala je u obdaništu Bambi , a već sa tri godine počela je da uči da svira klavir. Sa pet i po godina upisala je muzičku školu Stevan Mokranjac . Završila je osnovnu školu ...

Biografija: književnik Ivo AndrićIvo Andrić je rođen 9.oktobra 1892. u Travniku. Majka ga je još u povoju odnela u Sarajevo, gde joj je muž službovao. Godine 1894. otac mu umire od tuberkoloze. Majka ga je odnela sestri svoga muža u Višegrad, udatoj za austrijskog žandarmerijskog narednjka ...

Biografija: književnik Danilo KišDanilo Kiš (mađ. Kiss Daniel; Subotica, 22. februar 1935 — Pariz, 15. oktobar 1989) je bio srpski književnik i dopisni član SANU. Biografija Danilo Kiš je rođen u Subotici 22. februara 1935. godine, od oca Eduarda Kiša, mađarskog Jevrejina i majke Milice ...

Pogledajte i:

Biografija: književnik Milovan GlišićMilovan glišić je rođen 6. januara 1847. u selu Gracu, kraj Valjeva. Roditelji mu nisu mogli obezbediti redovno školovanje pošto u selu nije bilo škole, ali su ga osposobljavali za život onim što je bilo najbolje u njima. Otac guslar i majka darovit usmeni ...

Biografija: književnik Džejms DžojsDžejms Džojs (engl. James Augustine Aloysius Joyce; Dablin, 2. februar 1882 - Cirih, 13. januar 1941), irski književnik. Rodio se u Ratgardu, blizu Dablina u neobičnoj porodici. Otac je bio poslovni fanatik, koji nije mario ni za kakav intelektualni napor...

Biografija: književnik Čarls BukovskiČarls Bukovski (16. avgust 1920 — 9. mart 1994) američki pesnik, pripovedač i romanopisac. Danas se smatra jednim od najuticajnijih pisaca bitničke generacije (engl. beat generation). Ostaće upamćen po svom eksplicitnom, sirovom, ponekad čak vulgarnom ...

Biografija: književnik Antonije IsakovićAntonije Isaković (6. novembar 1923 - 13. januar 2002) bio je srpski književnik, potpredsednik Srpske akademije nauka i umetnosti od 1980. do 1992. Dobitnik je mnogih književnih nagrada, poznat je i kao pisac čija dela su u Jugoslaviji najviše ekranizovna (Gospodar ...

Biografija: književnik Džonatan SviftDžonatan Svift (engl. Jonathan Swift; Dablin, 30. novembar 1667 - Dablin, 19. oktobar 1745) je bio irski književnik, satiričar, pisac pamfleta. Čuven je po delu Guliverova putovanja . Sva svoja dela je objavljivao pod pseudonimima ili anonimno...

Zanimljivo:

Biografija: književnik Džordž OrvelDžordž Orvel (engl. George Orwell), pravo ime Erik Artur Bler (engl. Eric Arthur Blair; Motihari, 25. jun 1903 - London, 21. januar 1950) je bio engleski književnik. Stekao je slavu romanima, među kojima se posebno ističu Životinjska farma i 1984-ta, kritikama...

Biografija: književnik Džozef KonradDžozef Konrad (engl. Joseph Conrad), pravo ime Jozef Teodor Konrad Koženjovski (polj. Jozef Teodor Konrad Korzeniowski; Terehove kod Berdičiva, 3. decembar 1857 - Bišopsbern, 3. avgust 1924) je bio poljski književnik koji je svoj stvaralački period u životu ...

Biografija: književnik Oskar DavičoOskar Davičo (1909-1989) pripada onom krugu pesnika između dva rata, koji su činili jezgro nadrealističkog pokreta, vrlo živog, dinamičnog i agilnog pokreta koji je dominirao na srpskoj književnoj sceni sve do 1930. godine. Kada se pokret nadrealizma ...

Biografija: književnik Veljko PetrovićVeljko Petrović (1884-1967) je pesnik, pripovedač, esejista i istoričar umetnosti. Rođen je u Somboru koji će u njegovoj prozi dobiti ime Ravangrad. Uređivao je književne časopise i listove; godine 1911. emigrirao je u Beograd; učestvovao je u balkanskim ratovima ...

Biografija: književnik Rastko PetrovićRastko Petrović (1898-1949) pripada grupi pisaca koji su se oglasili neposredno posle Prvog svetskog rata i obrazovali jezgro srpskih modernista. Dobrovoljac je u ratu, povlači se sa vojskom preko Albanije, u Parizu završava srednju školu, posle rata i pravni ...