Biografija: književnik Danilo Kiš
Biografija: književnik Danilo Kiš
Danilo Kiš (mađ. Kiss Daniel; Subotica, 22. februar 1935 — Pariz, 15. oktobar 1989) je bio srpski književnik i dopisni član SANU.
Biografija
Danilo Kiš je rođen u Subotici 22. februara 1935. godine, od oca Eduarda Kiša, mađarskog Jevrejina i majke Milice Dragićević, - Crnogorke [2]. Prezime njegovog oca je u momentu kada se rodio bilo Kon ali je otac mađarizovao svoje prezime tj. promenio ga u Kiš. Do 1942. godine je živeo sa roditeljima u Novom Sadu, gde je pohađao prvi razred osnovne škole, a zatim je prešao u Mađarsku, u očev rodni kraj, gde je završio osnovnu školu i dva razreda gimnazije. Nakon odvođenja njegovog oca u Aušvic 1944. godine, sa ostatkom porodice je repatriran u Cetinje posredstvom Crvenog krsta. Tamo je Kiš živeo do kraja svog školovanja.
Na Filozofski fakultet u Beogradu Kiš se upisao 1954. godine, a u septembru 1958. godine je kao prvi student diplomirao na katedri za opštu književnost.
Kiš je bio venčan za Mirjanu Miočinović od 1962. do 1981; nakon razvoda braka živeo je sa Paskal Delpeš sve do svoje smrti. Umro je 15. oktobra 1989. u Parizu, gde se jedno vreme i lečio. Sahranjen je u Beogradu u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju.
Dela
Svoje prve radove je objavio 1953. godine i to:
Oproštaj s majkom. - Omladinski pokret. XII: 3 (1. april 1953) 4.
Sjutra. - Pjesma o Jevrejki: motiv iz 1941. - Susreti. I: 3 (april 1953) 147.
Odjek iz djetinjstva. - Omladinski pokret. XII: 10 (15. jul 1953) 7.
Susret s majkom u jesen. - "Kraju mog djetinjstva...". - Zapisi na listu. - Polet. I: 4 (1953) 222-223.
Crveni bik. - Susreti. I: 7-8 (1953) 465-466.
Kao student, objavljivao je pesme, eseje, pripovetke i prevode sa mađarskog, ruskog i francuskog jezika, najviše u Vidicima u čijem je uredništvu bio od oktobra 1957. godine do aprila 1960. godine.
Njegov prvi roman, "Psalm 44", nastao je 1955. godine, a potom i Mansarda, 1960. godine. Njegova prva objavljena knjiga sadrži u jednom tomu romane Psalm 44 i Mansarda. "Roman Bašta, pepeo" je prvo značajnije prozno delo Danila Kiša, objavljeno 1965. godine u Beogradu. Nastalo je za vreme njegovog boravka u Strazburu, gde je radio kao lektor za srpskohrvatski jezik od 1962. godine do 1964. godine. U to vreme nastali su i njegovi prevodi Lotreamona, Verlena, Kenoove Stilske vežbe i pesme Endre Adija. Knjiga priča Rani jadi, objavljena je 1970. godine u Beogradu i predstavlja začetnu knjigu Porodičnog ciklusa.
Roman Peščanik objavljen je 1972. godine i dobio je NIN-ovu nagradu koju je nekoliko godina kasnije Kiš vratio. Iste godine je objavio zbirku eseja Po-etika. Kao lektor za srpskohrvatski jezik, Kiš je radio na Univerzitetu u Bordou 1974. godine kada je izašla druga knjiga zbirke Po-etika (intervjui). Grobnicu za Borisa Davidoviča čine sedam poglavlja jedne zajedničke povesti, a objavljena je 1976. godine u Beogradu i Zagrebu. Krajem te godine počeli su napadi na knjigu, navodno zbog plagijata. Napadi traju mesecima. Posle kraćih polemičkih odgovora 1977. godine Kiš je napisao Čas anatomije. Iste godine, za Grobnicu Borisa Davidoviča dobio je nagradu Ivan Goran Kovačić. Esejističko-polemički spis Čas anatomije objavljen je 1978. godine. Godinu dana kasnije, za tu knjigu je dobio nagradu Željezare Sisak. Od jeseni 1979. godine živeo je u Parizu i četiri godine je radio kao lektor na Univerzitetu u Lilu. Za svoj celokupni književni rad, Kiš je 1980. godine dobio francusku književnu nagradu Grand aigle d'or de la ville de Nice. Sabrana dela (Djela Danila Kiša) objavljena su 1983. godine u deset tomova u Beogradu i Zagrebu. Za zbirku propovedaka Enciklopedija mrtvih Kiš je dobio Andrićevu nagradu 1984. godine, a 1986. godine je dobio nagradu Skender Kulenović. Izabrana dela, proza u sedam knjiga izašla je 1987. godine u Beogradu i Sarajevu. Te godine je dobio Sedmojulsku nagradu. Godinu kasnije, 1988. godine, izabran je za dopisnog člana SANU i dobio je dve značajne međunarodne književne nagrade: u Italiji Premio letterario Tevere i u Nemačkoj Preis des Literaturmagazins. Iste godine je dobio i Avnojevu nagradu. Američki PEN dodelio mu je 1989. godine nagradu Bruno Schulz Prize.
Danilo Kiš je umro u Parizu 15. oktobra 1989. godine. Sahranjen je u Beogradu po pravoslavnom obredu.
Njegova posthumna izdanja iz 1990. godine su:
Život, literatura (eseji, razgovori, deo rukopisne zaostavštine), delo je izdato u Sarajevu.
Gorki talog iskustva (intervjui), delo je izdato u Sarajevu.
Godinu dana kasnije, u Beogradu je objavljena knjiga Pesme i prepevi.
U knjizi Porodični ciklus 1993. godine objavljene su, hronološkim redom, tri knjige Kišovog autobiografskog ciklusa: Rani jadi, Bašta, pepeo i Peščanik.
Njegova nedovršena knjiga priča Lauta i ožiljci izdata je 1994. godine u Beogradu, a tekstovi iz zaostavštine Skladište izlaze 1995. godine na šezdesetogodišnjicu Kišovog rođenja. Sabrana dela Danila Kiša objavljena su 1995. godine u četrnaest tomova i prevedena su na sve značajnije svetske jezike.
Mansarda: satirična poema 1962. (roman)
Psalam 44 1962. (roman)
Bašta, pepeo 1965. (roman)
Rani jadi: za decu i osetljive 1970. (pripovetke)
Peščanik 1972. (roman)
Po-etika 1972. (eseji)
Po-etika, knjiga druga 1974. (intervjui)
Grobnica za Borisa Davidoviča: sedam poglavlja jedne zajedničke povesti 1976. (pripovetke)
Čas anatomije 1978. (polemike)
Noć i magla 1983. (drame)
Homo poeticus 1983. (eseji i intervjui)
Enciklopedija mrtvih 1983. (pripovetke)[3]
Gorki talog iskustva 1990. (intervjui)
Život, literatura 1990. (eseji)
Pesme i prepevi 1992. (poezija)
Lauta i ožiljci 1994. (pripovetke)
Skladište 1995. (eseji i pripovetke)
Varia 1995. (eseji i pripovetke)
Pesme, Elektra 1995. (poezija i adaptacija drame "Elektra")
Izvor:sr.wikipedia.org
Preporučujemo:
Biografija: glumac Danilo LazovićDanilo Lazović (Brodarevo, 25. novembar 1951 - Beograd, 25. mart 2006) je bio srpski glumac. Biografija Rođen je u Brodarevu na Limu u Srbiji. Diplomirao je glumu na Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju u Beogradu 1974. Prvu značajniju ulogu ostvario ...
Biografija: glumac Danilo Bata StojkovićDanilo Bata Stojković (Beograd, 11. avgust 1934 - Beograd, 16. mart 2002) je bio jedan od najpoznatijih srpskih pozorišnih, televizijskih i filmskih glumaca. Biografija - Danilo Bata Stojković Danilo Bata Stojković je rođen u Beogradu 11. avgusta 1934. godine ...
Biografija: književnik Ivo AndrićIvo Andrić je rođen 9.oktobra 1892. u Travniku. Majka ga je još u povoju odnela u Sarajevo, gde joj je muž službovao. Godine 1894. otac mu umire od tuberkoloze. Majka ga je odnela sestri svoga muža u Višegrad, udatoj za austrijskog žandarmerijskog narednjka ...
Biografija: književnik Džordž OrvelDžordž Orvel (engl. George Orwell), pravo ime Erik Artur Bler (engl. Eric Arthur Blair; Motihari, 25. jun 1903 - London, 21. januar 1950) je bio engleski književnik. Stekao je slavu romanima, među kojima se posebno ističu Životinjska farma i 1984-ta, kritikama...
Biografija: književnik Laza LazarevićBiografija: književnik Laza Lazarević. Lazar - Laza K. Lazarević (Šabac, 13. maj 1851 — Beograd, 10. januar 1891) je bio srpski književnik i lekar. Po njemu je dobila ime Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti Dr Laza Lazarević u Beogradu i u Padinskoj ...
Pogledajte i:
Biografija: književnik Gradimir StojkovićGradimir Stojković (Mramorak, 3. mart 1947) je srpski književnik. Rođen je 3. marta 1947. godine u banatskom selu Mramorak. Živeo je u Vršcu, Pančevu i Beogradu. Studirao na Fakultetu političkih nauka (žurnalistiku) i Pedagoško-tehničkom fakultetu. Radio ...
Biografija: književnik Čarls BukovskiČarls Bukovski (16. avgust 1920 — 9. mart 1994) američki pesnik, pripovedač i romanopisac. Danas se smatra jednim od najuticajnijih pisaca bitničke generacije (engl. beat generation). Ostaće upamćen po svom eksplicitnom, sirovom, ponekad čak vulgarnom ...
Biografija: književnik Milovan GlišićMilovan glišić je rođen 6. januara 1847. u selu Gracu, kraj Valjeva. Roditelji mu nisu mogli obezbediti redovno školovanje pošto u selu nije bilo škole, ali su ga osposobljavali za život onim što je bilo najbolje u njima. Otac guslar i majka darovit usmeni ...
Biografija: književnik Dobrilo NenadićDobrilo Nenadić (Vigošte, Arilje, 23. oktobar 1940) je srpski književnik i diplomirani inženjer agronomije. Rođen je u Vigoštu kod Arilja. Diplomirao je na Voćarsko-vinogradarskom odseku Poljoprivrednog fakulteta u Zemunu i radio kao agronom. Po njegovom scenariju ...
Biografija: književnik Franc KafkaFranc Kafka (3. jul 1883 - 3. jun 1924) Kao što je Van Gog postao sinonim za neshvaćenu likovnu genijalnost koju otkrivaju tek generacije nakon autorove smrti, isti je slučaj i sa Kafkom u svetu književnosti. Gotovo sva njegova dela objavljena su posthumno ...
Zanimljivo:
Biografija: književnik Džozef KonradDžozef Konrad (engl. Joseph Conrad), pravo ime Jozef Teodor Konrad Koženjovski (polj. Jozef Teodor Konrad Korzeniowski; Terehove kod Berdičiva, 3. decembar 1857 - Bišopsbern, 3. avgust 1924) je bio poljski književnik koji je svoj stvaralački period u životu ...
Biografija: književnik Borislav PekićBorislav V. Pekić (Podgorica, 4. februar 1930 - London, 2. jul 1992) bio je jedan od najznačajnijih srpskih književnika 20. veka, romansijer, dramski pisac, filmski scenarista, akademik i jedan od trinaest intelektualaca koji su obnovili rad Demokratske stranke...
Biografija: književnik Džejms DžojsDžejms Džojs (engl. James Augustine Aloysius Joyce; Dablin, 2. februar 1882 - Cirih, 13. januar 1941), irski književnik. Rodio se u Ratgardu, blizu Dablina u neobičnoj porodici. Otac je bio poslovni fanatik, koji nije mario ni za kakav intelektualni napor...
Biografija: književnik Semjuel BeketSemjuel Beket (engl. Samuel Beckett; Dablin, 13. april 1906 - Pariz, 22. decembar 1989) je bio irski književnik, dramaturg i romanopisac. Semjuel Beket, pored Ežena Joneska, najistaknutiji je predstavnik moderne drame koja se imenuje kao antidrama ili drama ...
Biografija: književnik Džonatan SviftDžonatan Svift (engl. Jonathan Swift; Dablin, 30. novembar 1667 - Dablin, 19. oktobar 1745) je bio irski književnik, satiričar, pisac pamfleta. Čuven je po delu Guliverova putovanja . Sva svoja dela je objavljivao pod pseudonimima ili anonimno...