Planeta Zemlja - zanimljivi rekordi
Planeta Zemlja - zanimljivi rekordi
Izdvajamo najinteresantnije rekorde koje su vezane za našu planetu Zemlju, neobične rekorde koje je zabeležila priroda i neke rekorde koje su ljudi ostvarili a mere se globalnim razmerama. U današnjoj temi upoznajte:
Najveće isušeno more, najstariji zemljani fragmenti, najduže ledeno doba, najstarija stena, najveći kontinent svih vremena, prvi identifikovani meteorski krater, najrasprostranjeniji elementi, najređi element, najveće slane ravnice, najstariji nacionalni park, najveće jezero lave, najveća geoda, najveće šume, najveća šumska površina, najveći projekat pošumljavanja, najviša planina, najviša planinska litica, najduži planinski venac, najduža pukotina nastala zbog zemljotresa, najveći vodopad svih vremena, najdublje bušenje zemljine kore i najveća seča suma.
Najveće isušeno more
Geološki procesi pre otprilike 5,9 miliona godina zatvorili su morski prolaz između Atlantskog okeana i Sredozemnog mora, što je u nekoliko desetina hiljada godina uzrokovalo gotovo potpuno isušivanje Sredozemnog mora. Budući da je voda isparavala i u obliku kiše padala na ostatak sveta, porastao je prosečni salinitet svetskih okeana i možda je podstaknut početak ledenog doba. Pre otprilike 5,4 miliona godina, probijena je barijera kod današnjeg Gibraltara i Sredozemno more se opet ispunilo. Danas Sredozemno more zauzima približno 2,5 miliona kvadratnih kilometara.
Najstariji zemljini fragmenti
Sitni kristal cirkona otkriven u Australiji najstariji je zemljin fragment. Budući da mu se starost procenjuje na 4,3 do 4,4 milijardi godina, taj je komadić 100 miliona godina stariji od bilo kojeg prethodnog otkrića, što dovodi u pitanje teoriju da je površina zemlje u to vreme bila okean otopljene magme.
Najduže ledeno doba
Geološki dokazi govore da je Zemlja u svojoj najranijoj istoriji pretrpela nekoliko ledenih doba. Najduže i najteže ledeno doba bilo je ono pre 2,3 do 2,4 milijarde godina i trajalo je oko 70 miliona godina. U tom je razdoblju cela Zemlja verovatno bila prekrivena ledom dubine približno 1 km.
Najstarija stena
Najstarija stena kojoj je naučno utvrđena starost je "Acasta Gneiss" pronađena u maju 1984. godine. Stara je 3,962 milijarde godina. Stene je tokom kanadskog geološkog istraživačkog projekta otkrio američki naučnik doktor Semjuel Booring 320 kilometara severno od Jelouknajfa u Severozapadnim područjima u Kanadi.
Najveći kontinent svih vremena
Svi su današnji kontinenti pre otprilike 250 miliona godina bili spojeni u jedan "superkontinent", pangeu (što na grčkom znači "sve zemlje"). Pangea se počela lomiti pre otprilike 180 miliona godina zbog tektonskih ploča. Tako su nastale današnje kopnene mase. Dokaz za postojanje pangee postaje vidljiv kada shvatite da se obale Juzne Amerike i Afrike poklapaju kao komadić slagalice. Danas je najveći kontinent Azija, koja zauzima 45.036.492 kvadratna kilometra. Afrika je na drugom mestu sa površinom od 30.343.578 kilometara kvadratnih.
Prvi identifikovani meteorski krater
Meteorski krater Beringer - prvi identifikovani meteorski krater (poznat i kao Meteorski krater) u američkoj saveznoj državi Arizoni je rupa u tlu širine oko 1,2 kilometra i dubine 173 metra. Geolozi veruju da je meteorit koji je stvorio taj krater pre otprilike 49.000 godina, eksplodirao silinom koja odgovara snazi od 2,5 megatona TNT-a, što je više od 150 bombi bačenih na Hirošimu.
Najrasprostranjeniji elementi
Vodonik je najrasprostranjeniji element u svemiru (čini više od 90% celokupne materije) i u Sunčevom sistemu (70,68%). Gvožđe je najrasprostranjeniji element na Zemlji jer čini 36% zemljine mase, dok je molekularni azot (N2) najrasprostranjeniji element u atmosferi jer zauzima 78,08% zapremine atmosfere i cini 75,52% njene mase.
Najređi element
U Zemljinoj kori u prirodnom obliku postoji samo 25 grama elementa astata.
Najveće slane ravnice
Salar de Ujuni u Boliviji je ravnica prekrivena solju. Ta ravna površina zauzima približno 12.000 kilometara kvadratnih i sadrži oko 10 milijardi tona soli, a nalazi se 3.650 metara iznad nivoa mora.
Najstariji nacionalni park
Nacionalni park Jelouston u SAD-u prvo je područje na svetu koje je dobilo obeležje nacionalnog parka. Taj mu je status 1872. godine dodelio predsednik Grant, koji je izjavio da će taj park "uvek biti izdvojen kao javni park ili rekreativno mesto u korist i užitak ljudima". Park zauzima 8.980 kilometara kvadratnih i najvećim delom se nalazi u američkoj saveznoj državi Vajoming. Jedno od najupečatljivijih obeležja tog parka su njegovi gejziri. U Jeloustonu se nalazi i najviši aktivni gejzir na svetu - gejzir "Parobrod" sa maksimalnom visinom mlaza od 60 do 115 metara.
Najveće jezero lave
Jezero aktivne lave u krateru vulkana Mont Niragoro u Demokratskoj republici Kongo široko je oko 250 metara je najveće jezero lave. Vulkan je od 1882. godine imao 34 erupcija.
Najveća geoda
Najveća geoda (kamena šupljina ispunjena mineralima) na svetu nalazi se blizu Almerije u Španiji, a otkrio ju je španski geolog Havijer Garsija-Gvineja u maju 2000. Geoda se sastoji od pećine obrubljene mineralima koja je duga 8, siroka 1,8 i visoka isto 1,8 metara. Verovatno je formirana pre otprilike 6 miliona godina. Većina geoda dovoljno je mala da stane na dlan čovekove ruke.
Najveće šume
Najveća šumovita područja na svetu su velike četinarske šume na severu Rusije, koje leže između 55-og stepena severne geografske širine i polarnog kruga. Područje prekriveno šumama zauzima 4 miliona kilometara kvadratnih. Za upoređivanje, najveće područje tropske prašume je amazonska prašuma koja prekriva približno 6,475 miliona kilometara kvadratnih.
Najveća šumska površina
Šume u Brazilu prekrivale su 2005. oko 4.776.000 kvadratnih kilometara ili 57,2% ukupne površine države. Šume su 2000. pokrivale ukupno 95,7% površine Kukovih ostrva, što ih čini državom sa najvećim procentom površine prekrivene šumama.
Najveći projekat pošumljavanja
U severozapadnoj Kini stvara se "Veliki zeleni zid", pojas šume dugačak 4.480 kilometara, radi suzbijanja dezertifikacije. Projekat je počeo 1978., a trebao bi se završiti 2050, kada bi 356.000 kvadratnih kilometara površine trebalo biti pošumljeno. Operacijom trenutno upravlja kineska Državna uprava za šume.
Najviša planina
Mont Everest na Himalajima u Nepalu visok je 8.850 metara. Vrh te planine najviša je tačka na svetu. Prvi put su ga 1953. godine osvojili serpa Tenzig Norgej iz Nepala i ser Edmund Hilari sa Novog Zelanda.
Najviša planinska litica
Litica Rupal na planini Nanga Parbat u zapadnom (pakistanskom) delu Himalaja uzdiže se oko 5.000 metara od dna doline do vrha litice (tačna brojka zavisi od toga odakle se meri).
Najduži planinski venac
Andi u Južnoj Americi protežu se 7.600 kilometara kroz sedam zemalja i imaju neke od najviših vrhova na Zemlji. Više od 50 andskih vrhova nalazi se na visini većoj od 6.000 metara. Lanac je na pojedinim mestima širok i do 300 kilometara.
Najduža pukotina nastala zbog zemljotresa
Veliki zemljotres na Sumatri i Andamanu dogodio se 26. decembra 2004. godine. Stvorio je najdužu ikada izmerenu pukotinu nastalu zbog zemljotresa. Pukotina se proširila uzduž zakrivljene granice između indoaustralijske ploče i jugoistočnog dela evroazijske ploče, u dužini od 1.200 do 1.300 kilometara. Na pojedinim mestima na okeanskom dnu pukotina je široka i do 15 metara.
Najveći vodopad svih vremena
Pre otprilike 18.000 godina, veliki lednik zakrčio je reku u Severnoj Americi blizu današnjeg grada Misul u Montani i zarobio vodenu masu površine oko 2.000 kilometara kvadratnih. Voda se nakon nekog vremena oslobodila i jezero se ispraznilo. Deo vode istekao je preko današnjih Suvih vodopada. Tok vodopada dugačak je 5,6 kilometara, a visina pada iznosi 115 metara.
Najdublje bušenje zemljine kore
Geološka istraživacka bušotina u blizini Zapoljarnija na poluostrvu Kola u arktičkom delu Rusije počela je sa radom 24. maja 1970. godine. Dosad nezabeleženu dubinu od 12.261 metar dosegla je 1983. godine. Rad je tada prekinut zbog nedostatka sredstava.
Najveća seča šuma
U Brazilu je od 1990. do 2000. svake godine u proseku posečeno 22.264 kvadratnih kilometara šumskih površina, što je ravno površini Salvadora. Stopa deforestacije u Brazilu između 1994. i 1995. porasla je na približno 29.000 kilometara kvadratnih godišnje, što je najveći porast u stopi seče šuma.
Izvor:Opusteno.rs
Preporučujemo:
Pustinje i zanimljivi rekordiIzdvojili smo neke veoma zanimljive rekorde koji su zabeleženi na našoj planeti a vezani su za pustinje. Kakve sve rekorde drže pojedine pustinje i koje su to pustinje rekorderi, pročitajte u nastavku. Najvlažnija pustinja U Sonorskoj pustinji u američkoj saveznoj ...
Pećine - zanimljivi rekordiPredstavljamo vam neke od najinteresantnijih Ginisovih rekorda koji su vezani za neke stvari koje se nalaze ispod površine zemlje. Najdublja pećina Najdublja pećina na svetu je Krubera (ili Voronja) ispod masiva Arabika u gruzijskom planinskom području ...
Mora i okeani: zanimljivi rekordiIzdvajamo zanimljive rekorde vezane za mora i okeane. Upoznajte neobične prirodne lokacije koje je stvorila naša majka priroda. Najdublja plava rupa Dinova plava rupa je okruglo okno širine 76 metara, koje se spušta u dubinu od 202 metra na atlantskoj obali ...
Kako bi izgledala planeta Zemlja da na njoj nema ljudiNa Zemlji živi preko 7,6 milijardi ljudi, a taj broj svakodnevno se povećava. Uticaj koji imamo na planetu najlakše ćemo shvatiti ako se zapitamo šta bi bilo kad nas ne bi bilo. Taj odgovor ponudila je stranica What if. Za par sekundi Kad bi svi ljudi ...
Gojenje zemlje - Koliko planeta Zemlja menja svoju masuDa li ste ikada pomislili da... Svake godine naša planeta postaje teža za 40.000 tona Pod uticajem meteorita koji je bombarduju, Zemlja se svake godine ugoji za oko 40.000 tona. Većina ovih delića asteroida i kometa, koji dolaze iz dubine Sunčevog ...
Pogledajte i:
Neverovatni bračni rekordiDirljiva priča o Herbertu i Zelmiri Fišer iz Njujorka oplovila je svet jer je ovaj par u braku proveo neverovatnih 86 godina. Herbert (104) i Zelmira (101) venčali su se 1924. a danas imaju čak i zajednički nalog na Tviteru . Međutim, oni nisu jedini ...
Zimski rekordi u SrbijiOva zima nije rekordna ni po temperaturi ni po kolilčini padavina, mi smo postali svileniji. Iako je ovo, prema prosečnim temeperaturama, jedna od hladnijih zima u Srbiji, nije i najhladnija do sada. Ni po padavinama još nije oboren rekord. Srbiju je od sredine ...
Najčudniji svetski rekordiSvet je pun rekorda, samo se treba setiti u čemu biste mogli da se takmičite. Najčudniji svetski rekordi se svakodnevno menjaju a njih obaraju čudni ljudi koje uglavnom okolina ne razume u potpunosti. Ukoliko drugi ljudi misle da ste čudni, zapitajte se zašto ...
Ginisovi rekordi u fudbaluRendžers najviše titula, Brazilac Fridernih najbolji strelac, Ceni najefikasniji golman, samo su neki od fudbalskih rekorda u Ginisovoj knjizi (izdanje 2011). Rendžers je sa 52 titule ekipa sa najviše osvojenih nacionalnih šampionata na planeti. Najbolji ...
Interesantni rekordi neobičnih biljakaNajveća površina prekrivena plutajućom paprati Najveća zabeležena površina vode potpuno prekrivena istom paprati, crvenom Azollom japonicom, iznosila je 9.685 metara kvadratnih, što je dovoljno da prekrije 35 teniskih igrališta. Izmerena je 2000...
Zanimljivo:
Neobični prirodni rekordi i prirodne katastrofeIzdvajamo neke od neobičnih rekorda koje je priroda zabeležila. Ovoga puta na našoj top listi najneobičnijih prirodnih rekorda se nalaze prirodne katastrofe i rekordi vezani za neobična ponašanja prirode na našoj planeti. Najveća šteta zbog prirodnih ...
Okean je mnogo dublji nego što mislite - rekordi okeanskih dubinaOkean je zaista, zaista dubok, dublji, u stvari, nego što većina nas shvata. Ako biste izmrvili svu zemlju sa vrhova svih kontinenata i ostrva na svetu i ispunili najdublje tačke okeana tom zemljom, tada bi cela zemlja bila pokrivena okeanom dubokom 3.2 kilometra...
Po čemu je Zemlja slična magnetuZemlja se ponaša kao da je u njenom središtu smeštena magnetna šipka. Severni i južni magnetni pol, koji se nalaze u bližini geografskog Severnog i Južnog pola, slični su krajevima magnetne šipke. Nevidljivo polje magnetne sile, čiji lukovi polaze sa polova...
Da li su Zemlja i Venera slične planeteSaznajte da li su Zemlja i njena prva susedska planeta Venera slične? Veneru nazivaju Zemljina sestra. Zemlja je treća planeta od Sunca; Venera je druga. Te dve planete slične su po dimenzijama i gustini, pa prema tome i po količini materije koju sadrže. Međutim...
Obećana zemlja - poreklo i značenje izrazaGde je ta obećana zemlja i odakle potiče izraz obećana zemlja. Izraz obećana zemlja potiče iz Biblije. U Starom zavetu, u Knjizi Izlaska, na mestu gde se govori o oslobađanju Jevreja iz egipatskog sužanjstva, ima i sledeći detalj. Pošto se javio Mojsiju u vidu ...